Po niezwykle ciepłym przyjęciu, z jakim spotkał się Alfabet Bukaresztu, postanowiłam przygotować dla Was również Alfabet Rumunii. Jest to subiektywny zbiór miejsc, atrakcji turystycznych i elementów kultury, z którymi kojarzy mi się ten kraj. Zaczynamy od liter od A do F.
A – jak Alba Iulia lub góry Apuseni
Alba Iulia to dawna stolica Księstwa Siedmiogrodu, od 2018 r. nosząca miano „stolicy zjednoczenia” (Capitala a Marii Uniri). Od zawsze miała zadatki na miasto, które odegra w historii swoją rolę. Spacerując po największej w Rumunii cytadeli (zdjęcie powyżej), wzniesionej w XVIII w. przez Austriaków, prędko odkryjemy, że wcześniej na pomysł ustanowienia w tym miejscu swojej siedziby wpadli już… Rzymianie! Alba Iulia jest stolicą „województwa” (judetul) Alba. Sam judetul Alba to jeden z moim zdaniem najładniejszych obszarów w Rumunii, w którym mieszkają najmilsi ludzie, jakich spotkałam w tym kraju. Więcej o Alba Iulia przeczytacie w osobnym artykule pod tym linkiem.
Góry Apusteni (Munții Apuseni), to położone w północno-zachodniej części Rumunii pasmo górskie, wchodzące w skład Karpat Zachodnich. Rumunia usiana jest górami, ale moim zdaniem te są najpiękniejsze i jednymi z najdzikszych. To tu, wśród nieprzemierzonych lasów żyje być może ostatnie pokolenie „Izolatii in Romania” (więcej o nich pod literą I).
B – jak branza lub balcon inchis
Branza, czyli rumuński ser biały, to nieodłączny element gastronomii tego kraju. Kozi, krowi, czy owczy (de capra, de vaca, de oaie) – każdy smakuje wyśmienicie. W Rumunii bez trudu znajdziemy na lokalnych placach producentów go sprzedających. Najbardziej znanymi są ci z Transylwanii. Poza branzą, skosztujcie też koniecznie białego sera telemea.
Balcon inchis, czyli zamknięty balkon, jest tak samo rumuński jak covrig. Stwierdziłabym nawet, że balcon inchis to stan umysłu, a balkon otwarty należy do rzadkości. W Rumunii panuje ogólne przekonanie, że balkony powinny być zabudowane. Z tego powodu w blokach, które początkowo zbudowane były z otwartym balkonem łatwo zobaczymy, kto decydował się na jego zamknięcie, ponieważ co sąsiad, to będzie miał wprawione inną techniką inne okna. Balcon inchis zamienia się w dodatkowy pokój lub przestrzeń do składowania. A szkoda, bo z tą ilością słońca, jaką ma Rumunia, idealnie nadałby się np. do wypicia rano kawy lub posiedzenia wieczorem przy lampce rumuńskiego wina.
C – jak cozonac, covrig lub CFR
Cozonac to narodowe ciasto drożdżowe Rumunii. Nie ma świąt bez niego na stole. Z orzechami, z galaretkami, kakao… Do wyboru, do koloru. Przepis na cozonaca znajdziecie pod tym linkiem.
Covrig to z kolei narodowa przekąska śniadaniowa Rumunii. To za tym całkiem niepozornym preclem, który może być solo, z makiem, z sezamem, ale też np. z oliwkami czy konfiturą, ustawiają się rankiem w piekarniach wyspecjalizowanych w tym przysmaku (covrigarie) długie kolejki uczniów, studentów czy osób zmierzających do pracy. Jedna z odmian covriga, robionego z ciasta zanurzanego w lukrze nazywa się… covrig polonez.
CFR to rumuńskie PKP. Narodowy przewoźnik kolejowy kiedyś był potęgą, a teraz… cóż, nie cieszy się najlepszą prasą. Kolej w Rumunii potrzebuje bardzo dużych inwestycji w modernizację zarówno taboru jak i infrastruktury. Z drugiej strony, jest bezpieczna i dostępna cenowo. CFR ma na niektórych trasach konkurencję w postaci prywatnych przewoźników, np. Astra, Regio Calatori czy SoftTrans. Więcej o podróżowaniu po Rumunii bez samochodu napisałam tu.
D – jak Delta Dunaju, Dracula lub Dacia
Delta Dunaju to ogromny, objęty międzynarodową ochroną Unesco teren, w którym Dunaj rozdziela się na trzy główne “ramiona” – Sulina, Sfantul Gheorghe (Święty Jerzy) i Kilia i którymi uchodzi do Morza Czarnego. Między nimi znajdują się liczne kanały, większe i mniejsze jeziora, bagna, podmokłe lasy i mokradła. Cały obszar zamieszkuje niezliczone ptactwo (podobno 300 gatunków, w tym pelikany!), można też spotkać dzikie konie, a wody bogate są w ryby. Po Delcie, między osadami, podróżuje się łodziami, statkami i motorówkami, którymi są nawet karetki! Post o wakacjach w Delcie Dunaju przeczytacie tutaj.
Dracula to fikcyjna postać stworzona przez Brama Stokera, która już chyba na zawsze będzie sprawiała, że o Rumunii i Transylwanii niektórzy będą myśleć jako o miejscu na ziemi zamieszkanym przez wampiry, a do zamku w Branie będą ciągnęły tłumy turystów. Jest jednak w Draculi coś rumuńskiego, bo za jego pierwowzór posłużyła historyczna postać Vlada Tepesa.
Dacia, a dokładnie Automobile Dacia S.A, to rumuński producent samochodów. Swoją działalność rozpoczął w drugiej połowie lat 60. od produkcji na licencji Renault. Teraz sam należy do Renault i święci tryumfy. W 2022 w pierwszej piątce najpopularniejszych samochodów Europy znalazły się Dacia Duster (miejsce 5) i Dacia Sandero (miejsce 2). Rumuni są do Dacii bardzo przywiązani, co widać na drogach całego kraju, po których jeżdżą zarówno prawdziwe zabytki jak i najnowsze modele, w tym popularna elektryczna Dacia Spring.
E – jak Emag
Emag.ro to rumuński odpowiednik Allegro. Największa platforma zakupowa Rumunii, na której znajdziemy, z dostawą do domu lub tutejszego paczkomatu, dosłownie wszystko.
F – jak Fagaras
Fagaras miłośnikom gór skojarzy się z górami, a miłośnikom słodyczy – z batonikami. Góry Fagaras, najwyższe pasmo Rumunii, znajdują się w środkowej części tego kraju i rozdzielają judet Sibiu i judet Arges. Wśród ich szczytów znajduje się najwyższy szczyt Rumunii – Varful Moldoveanu (2544 m n.p.m.).
Batoniki Fagaras to z kolei jedne z najpopularniejszych lokalnych słodyczy. Ich smakiem rozpoznawczym są rum i rodzynki.
I tym słodkim akcentem kończymy pierwszy wpis tej serii. Co Wam kojarzy się z Rumunią?